Je bent nooit te oud om te leren. Fouten maken mag en om die reden volg ik momenteel twee opleidingen: Pedagogisch Tact en 21st Century Skills. De combinatie maakt het juist interessant hoe jij als leerkracht verandert. Daarnaast ben ik bezig om mijn ervaringen uit het onderwijs, de radiowereld en het bedrijfsleven te implementeren in mijn onderwijs.
Kinderen en volwassen leren. Het leven is een grote opleiding. Mijn leeropbrengsten van de afgelopen weken zijn toch wel de kwetsbaarheid die je zelf moet durven tonen om verder te komen. Daarom zeg ik elke dag in mijn klas: “Fouten maken mag en vergissingen en ‘verkeerde’ keuzes zijn uiteindelijk de basis voor het maken van goede keuzes.”
Verbinding
Het lijkt wel of alle puzzelstukjes op zijn plek vallen. Binnen onze stichting heet dat verbinding; een visie die aansluit op mijn visie op onderwijs; of is het andersom? Hoe dan ook; ik heb momenteel het geluk mensen om me heen te hebben die veel nieuwe ideeën delen en elkaar inspireren. De verbinding wordt heel sterk gestimuleerd en motiveert mensen die willen bouwen.
Ik realiseer me dat de omgeving waarin jij functioneert heel belangrijk is om jezelf te ontplooien. Dat werkt uiteraard bij kinderen net zo. Daarom wil ik me daar de komende tijd nog meer op toeleggen.
Je rol als leerkracht verandert
Ik als leerkracht verander. Klassikaal is uit; maatwerk is in; in samenwerking ontdekkend leren is het nieuwe leren. Kinderen stimuleren om zelf te ontdekken en te onderzoeken. De leerkracht verandert. Er is straks geen sprake meer van lesaanbod, maar spelen leervragen de hoofdrol. Leervragen zoals: “Wat heb jij nodig om je doel te bereiken?” of “Hoe wil jij dit voor elkaar krijgen?”
Kinderen bepalen wat ze willen leren. Door de onderwijsbehoefte bij leerlingen neer te leggen is er meer ruimte voor autonomie en ontstaan er leervragen die uiteindelijk aansluiten bij het lesaanbod dat we al jaren aanbieden. Significant verschil is een stukje motivatie dat aangewakkerd wordt om te willen leren in plaats van dat te moeten dat juist demotivatie in de hand werkt.
Een veilig pedagogisch klimaat hoort daarbij. Dat betekent dat kinderen fouten mogen maken, omdat ze moeten leren hoe je met andere omgaat.
Een gecontroleerd onveilig klimaat
Loslaten is het devies, maar meteen het moeilijkste voor de gemiddelde leerkracht. Gelukkig lukt me dat redelijk gemakkelijk, omdat ik mijn onderwijs beredeneer vanuit een gecontroleerd onveilig klimaat. Juist dan leg je de behoefte bij kinderen bloot en kun je van daar uit naar een veilig klimaat toewerken.
Wat veel leerkrachten zich niet realiseren is dat je kinderen juist tekort doet als je de regie strak houdt vanuit alle pedagogische en didactische idealen. Een gecontroleerde escalatie biedt juist kansen om kinderen te helpen. Hoe gaaf is het dat je vervolgens aan ouders kunt uitleggen dat je een situatie bewust uit de hand hebt laten lopen, omdat je de onbalans in een groep wil blootleggen met als doel kinderen juist individueel te helpen.
Die aanpak beredeneer ik ook vanuit de kerndoelen die we met zijn allen moeten halen. Door kinderen meer ruimte te geven in hun leervragen en talentontwikkeling creëer je een léérkracht bij kinderen die gevoed wordt door motivatie. Een onmisbare drijfveer om te willen leren. Als leerkracht zijn we nog te vaak volgend in methodes en wat het zou moeten zijn.
Zelfredzaamheid, weerbaarheid en de vaardigheden om in samenwerkingsverband tot mooie resultaten te komen zijn de doelen die de basis vormen om klaar te zijn voor het burgerschap.
Geef kinderen het gevoel van regie
Door kinderen het gevoel van regie te geven, worden zij uitgedaagd om oplossingsgericht te denken. Kinderen kunnen dat en vinden dat uiteindelijk leuk, omdat iets wat ze denken niet te kunnen, juist wél kunnen. Die successen worden natuurlijk uitgebreid gevierd en is een nieuwe energiebron om de volgende stap te zetten.
Wat mijzelf betreft, geldt dat ook. Ik heb het voorrecht te werken voor Xpect Primair die de autonomie ook bij leerkrachten stimuleert. Ik prijs me gelukkig met de ervaring als tekstschrijver en radiomaker wat een waardevolle bron van nieuwe ideeën is om nieuw onderwijs te ontwerpen.
