Begrijp jij jezelf?

Onderwijs en privéleven staan heel dicht bij elkaar voor mij als leerkracht. Bovenstaande vraag is een mooie die iedere leerkracht zichzelf eens moet vragen. Niet alleen als leerkracht, maar ook als mens.

En kinderen? Die kunnen dat leren!. Je kunt hen helpen om zichzelf te leren begrijpen.

Waar wij kinderen helpen, geldt het voor mij als leerkracht net zo. De vorming van een persoonlijkheid stopt niet, omdat jij het centrum bent in de omgeving als spiegel van jezelf.

Dit blogbericht heeft een persoonlijk tintje… Haal eruit wat er voor jou inzit; kies je eigen weg…

Wie ben ik?

Mensen zijn veel bezig met deze vraag, maar wel in vergelijking met hun omgeving. Die omgeving verandert en dat maakt jouw persoonlijkheid zo mooi. Kijken in de spiegel is jezelf kwetsbaar durven opstellen; het maakt je sterker en weerbaarder tegen spiegels die anderen je juist voorhouden, omdat zij (nog) niet altijd (kunnen/willen) spiegelen.

Steeds vaker stel ik mezelf de vraag: “Begrijp ik mezelf?” Het beantwoorden van die vraag wordt niet steeds gemakkelijker, want de ene keer kan ik die met ‘ja’ beantwoorden en de andere keer met ‘nee’, omdat je niet altijd relativeert met de vraag “Begrijp ik de ander?”

Acceptatie

Toch is het goed om de vraag “Begrijp ik de ander?” regelmatig aan jezelf te stellen. Je kunt -is mijn ervaring- situaties vaak beter begrijpen en een plaats geven. Je piekert minder en voorkomt ermee dat zaken uit de hand lopen. Het kan je zelfs helpen situaties en relaties te accepteren zoals ze zijn, ook al zou je dat graag anders willen. Accepteer jouw onvermogen om anderen of andermans onvermogen te willen veranderen. Afstand nemen wordt makkelijker; net als het maken van keuzes!

(On)vermogen

Primair reageren is heel menselijk, want je reageert vanuit jouw gevoel, jouw natuur en vaak ook uit onvermogen. Interessant daarbij is dit te bekijken vanuit de ontwikkeling en ontwikkelingspsychologie van jou als persoon. Door daar regelmatig bij stil te staan en bewust naar te kijken, kun je bepaalde situaties zoals meningsverschillen, ruzies en andere conflictsituaties en groepsprocessen beter plaatsen en zijn problemen soms niet meer van jou, maar horen ze daar waar ze vandaan komen. Door niet of anders te reageren, kun je vaak ook ellende voorkomen.

Pedagogisch Tact

Het dagelijks leven is terug te herleiden naar je eigen ‘kind zijn’. De klas is immers een blauwdruk van wat er in het dagelijks leven gebeurt in de maatschappij, in families en relaties. Door reacties van kinderen anders te interpreteren en niet te (ver)oordelen kun je op de langere termijn hele mooi resultaten halen. In twee mooie woorden heet dat pedagogisch tact; het juiste doen op het juiste moment. Natuurlijk moet je wel iets met die reacties, maar vaak is het moment zelf niet het moment.

Elke reactie van een mens in een emotionele situatie is niet per definitie een reactie op wat er op dat moment aan de hand is, maar heeft vaak een dubbele lading waarvan de reactie zelf alleen aan de oppervlakte ligt. Alles wat daaronder ligt heeft vooral met de persoon zelf te maken. Factoren als waar je vandaan komt en waar je opgegroeid bent in combinatie met positieve en negatieve (soms traumatische) ervaringen en je directe omgeving bepalen in het onderbewuste mee hoe jij reageert. Dit zegt dus niets over datgene waarop je reageert.

Even wachten met een reactie of niet reageren kan overigens ook een reactie zijn, maar zegt niets over wat een ander zou kunnen denken over de vraag ‘waarom geen reactie?’.

Verantwoordelijkheid nemen

Hoe dan ook, kort, lang of geen lontje; ieder volwassen individu dient wel verantwoordelijkheid te nemen en te kiezen. Niet reageren mag, maar als je reageert, kan dat direct of je denkt er even over na.

Begrijp ik mezelf de ander?

Net als jij, voel ik me soms ellendig, is mijn lontje korter dan anders en wil ik mijn frustratie kwijt. Net als jij ben ik een mens die naar zijn werk gaat en functioneert in een professionele omgeving. Als je werkloos bent, geldt dat net zo, want je bent een mens. Veelal uiten we die frustratie in de (directe) omgeving, omdat we vinden dat die juist de frustratie veroorzaakt of dat we die juist bij iemand kwijt kunnen waarvan jij het vertrouwen hebt dat diegene je uiteindelijk begrijpt. Dat laatste is geen bewuste denkwijze, maar vooral een onbewuste.

Omgeving

De omgeving wordt vaak gezien als de oorzaak van jouw frustratie. Klinkt logisch, maar dat is het niet altijd. Soms reageert jouw omgeving met dezelfde onderliggende frustratie; dus daar ligt dan ook niet de oplossing voor het probleem. Veel interessanter wordt het hoe jij ermee omgaat en hoe jij de ander kan bewegen naar jouw verwachtingen en wat dat doet met degene die naar jou toe zijn/haar frustratie uit.

Pedagogisch Tact

Ik volg de cursus pedagogisch tact. Een fantastische cursus die tot meer bewustwording van jezelf leidt en verheldert waarom bepaald gedrag zich uit bij kinderen. Je kijkt meer naar wat er schuil gaat achter dat gedrag in plaats van gedrag alleen af te keuren en zaken af te handelen. De cursus gaat vooral over jou als mens, omdat dat nauw samenhangt met jouw handelen in de klas. Je leert jezelf beter begrijpen, omdat je anderen leert te begrijpen. Alles hangt samen rondom relatie, competenties en autonomie, net als het dagelijks leven.

Wat brengt het mij als mens?

Met meer bewustwording van mezelf wordt het veel makkelijker om de omgeving te relativeren. Persoonlijke kritiek van anderen over mijn doen en laten, zegt iets over de persoon die mij aanspreekt. Andersom is dat net zo. Van mensen die het goed met me bedoelen, waarvan relatie, competenties en autonomie in balans zijn, brengen je vaak tot nieuwe inzichten en geven je energie.

Het tegenovergestelde gebeurt ook; bij onbalans in die drie voorwaarden zet jij je juist af of zoek je situaties of mensen niet meer op. Kortom, wederzijds vertrouwen is dé onvoorwaardelijke sleutel.

Voordat ik begon aan ‘Pedagogisch tact’ zocht ik zelf al naar meer bewustwording en minder stress. We zijn zó geneigd om onszelf te spiegelen aan de omgeving. Het bekende groene gras bij de buren bepaalt ons denken en doen. We verliezen onszelf daarin. In plaats van jezelf af te vragen waar je staat ten opzichte van je omgeving, telt vooral je eigen bewustwording met vragen zoals wie ben ik, waar sta ik voor en waar wil ik naartoe?

Verwachtingen

Ik heb heel lang last gehad van het ‘willen’ voldoen aan andermans verwachtingen. Dat maakt je heel ongelukkig, want je handelt naar de verwachtingen van een ander en niet vanuit jezelf. Je bent eigenlijk alleen maar bezig om anderen tevreden te houden.

Ik merkte aan mezelf dat ik alleen maar bezig was met de wereld om me heen in plaats van mijn eigen keuzes totdat ik daar opeens mee stopte. Dat lukt natuurlijk niet van het ene op het andere moment, omdat dit behoorlijk wat teweeg brengt bij jezelf en anderen.

Vrijheid

Het is een hele vreemde gewaarwording als je na verloop van tijd echte vrijheid beseft. Deze keuze maakt het ook lastig. Het is een verandering waar je ook de mensen om je heen heel goed in leert kennen. Mensen zijn meer teleurgesteld, omdat je niet meer aan hun verwachtingen voldoet. Wie begrijpt je? Wie keert je de rug toe? Wie respecteert je en erkent jouw autonomie?

Ik ben regisseur van mijn eigen leven en ben geen verantwoording schuldig aan diegenen die iets anders verwacht hadden of daar iets van vinden.

Een dergelijk besluit voelt als een bevrijdende revolutie in je eigen wereld. Ik ben regisseur van mijn eigen leven en ben geen verantwoording schuldig aan diegenen die iets anders verwacht hadden of daar iets van vinden. Zwart op wit klinkt dat heftig en zet het anderen zeker aan het denken. Ik deed mezelf tekort, nu niet meer.

Ik begrijp dat uit het oogpunt van sommige mensen bovenstaand geen ruimte meer laat voor een tegengeluid of incasseringsvermogen; echter het tegendeel is waar. Ik sta open voor opbouwende kritiek van mensen die in relatie tot mij oprecht zijn; je het beste gunnen en zonder waardeoordeel je waarderen in wie je bent en trots zijn op wat je doet. Je begrijpt als je zelf ook spiegelt en keuzes durft te maken.

Wat kan je anders doen?

Veel! De volwassen wereld is net als school. Bovenstaande vraag is de eerste vraag die ik aan een kind stel als er ruzie is of iemand zich ellendig voelt, vaak door toedoen van een ander of de omgeving.

Voor de cursus pedagogisch tact las ik al veel om bij mezelf meer rust te vinden. Zo las en lees ik nog steeds inspirerende blogberichten op Sochicken.nl die mij helpen gevoel, informatie en reacties van buitenaf te relativeren. Ik trek me niet altijd meer alles persoonlijk aan.

Posted in:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

10 − tien =